Prawdziwe przypadki użycia kryptowalut w gospodarkach dotkniętych hiperinflacją (2024–2025)
W czasach kryzysów gospodarczych tradycyjne waluty szybko tracą na wartości, a obywatele szukają alternatywnych sposobów na przechowywanie majątku i dokonywanie płatności. Hiperinflacja zdewastowała w ostatnich latach wiele krajów, szczególnie w Ameryce Łacińskiej i Afryce. W takich warunkach kryptowaluty coraz częściej stają się narzędziem przetrwania finansowego. W tym artykule przedstawiamy rzeczywiste, aktualne przykłady z lat 2024–2025, w których mieszkańcy krajów dotkniętych hiperinflacją korzystają z kryptowalut jako praktycznego rozwiązania.
Argentyna: Krypto jako zabezpieczenie przed peso
W połowie 2024 roku inflacja w Argentynie przekroczyła 250% rocznie, co skutkowało drastycznym spadkiem siły nabywczej i brakiem zaufania do peso. Argentyńczycy zaczęli masowo korzystać ze stablecoinów, takich jak USDT i USDC, jako codziennego środka płatniczego. Dzięki tym aktywom cyfrowym, powiązanym z dolarem, obywatele mogli uniknąć zmienności lokalnej waluty i obejść państwowe ograniczenia wymiany walut.
Freelancerzy oraz pracownicy zdalni zaczęli żądać wynagrodzenia w kryptowalutach, by zachować realną wartość dochodów. Portfele mobilne takie jak Lemon i Belo odnotowały rekordowe liczby pobrań, a handel P2P przez Telegram znacząco wzrósł. Coraz więcej małych firm akceptowało płatności w stablecoinach przy użyciu kodów QR.
Władze lokalne, np. w prowincji Mendoza, rozpoczęły pilotażowe projekty umożliwiające płacenie podatków w stablecoinach, co podkreśla rosnącą rolę kryptowalut jako środka zabezpieczającego siłę nabywczą.
Przekazy pieniężne i transakcje transgraniczne
Przekazy pieniężne z zagranicy – głównie z Hiszpanii i USA – stały się dla wielu rodzin w Argentynie głównym źródłem utrzymania. Tradycyjne przelewy były drogie i powolne, podczas gdy kryptowaluty umożliwiały szybkie i tanie przesyłanie środków. Dzięki aplikacjom mobilnym, takim jak Bitso i Binance Pay, można było łatwo przesyłać USDT, a następnie wydać je na podstawowe potrzeby.
Ludzie zaczęli unikać zbankrutowanego systemu bankowego, korzystając z rozwiązań zdecentralizowanych, które dawały im większą kontrolę i niezależność finansową. Popularność edukacji kryptowalutowej wzrosła — fundacje zaczęły organizować szkolenia na temat bezpiecznego przechowywania środków i unikania oszustw.
Wzrosła także ogólna świadomość finansowa społeczeństwa. Kryptowaluty przestały być domeną inwestorów — stały się codziennym narzędziem ekonomicznego przetrwania.
Zimbabwe: Krypto w miejsce zawodnych instytucji
Na początku 2025 roku Zimbabwe ponownie pogrążyło się w hiperinflacji, z cenami podwajającymi się co kilka tygodni. Dolar zimbabweński gwałtownie tracił wartość, a dostęp do zagranicznych walut był niemal niemożliwy. W tej sytuacji obywatele zaczęli korzystać z kryptowalut, które nie były powiązane z upadającym systemem instytucjonalnym.
Aplikacje mobilne takie jak Trust Wallet czy Cake Wallet stały się nieodzownymi narzędziami, szczególnie w regionach wiejskich, gdzie brakowało gotówki i bankomatów. Transakcje peer-to-peer w Bitcoinie czy Litecoinie pozwalały na lokalną wymianę dóbr i usług bez pośrednictwa banków.
Przedsiębiorcy używali kryptowalut do zakupu niezbędnych produktów w RPA — jedzenie, odzież i lekarstwa trafiały do kraju dzięki transakcjom ustalanym przez WhatsApp i opłacanym w krypto.
Lokalna akceptacja rynkowa
W miastach takich jak Harare czy Bulawayo sprzedawcy zaczęli podawać ceny w dwóch walutach — lokalnej i kryptowalutowej. W szczególności USDT i Bitcoin stały się akceptowanymi formami płatności w zakładach usługowych, salonach fryzjerskich i na targowiskach.
Sprzedawcy stosowali proste aplikacje przelicznikowe, które umożliwiały natychmiastowe kalkulowanie wartości produktów w BTC lub USDT. Tablice z aktualnymi kursami kryptowalut pojawiły się na wielu stoiskach.
Mimo braku oficjalnych regulacji, państwo często przymykało oko na nieformalne użycie kryptowalut, co umożliwiało ich dalszą popularyzację na poziomie lokalnym.
Turcja: Krypto jako ucieczka przed kontrolą kapitału
Choć Turcja nie doświadczyła klasycznej hiperinflacji, to pod koniec 2024 roku inflacja przekroczyła 70%, a restrykcje kapitałowe ograniczały wymianę walut. W odpowiedzi na to wielu obywateli klasy średniej i środowiska technologiczne zaczęły używać kryptowalut do zabezpieczenia oszczędności i dokonywania zakupów zagranicznych.
Giełdy takie jak Paribu, BTCTurk czy Binance TR odnotowały wzrost obrotów. Bitcoin i Ethereum były wykorzystywane jako długoterminowe inwestycje, natomiast stablecoiny, szczególnie USDT, służyły do codziennych transakcji. Popularność zyskały również protokoły DeFi, które pozwalały na uzyskiwanie stałych zwrotów w dolarze.
Dla firm importowych kryptowaluty stały się narzędziem do płynnego opłacania zagranicznych kontrahentów, unikając opóźnień i zmiennych kursów wymiany.
Edukacja i budowanie zaufania
Uniwersytety i społeczności fintechowe rozpoczęły kampanie edukacyjne na temat bezpieczeństwa blockchain i zarządzania portfelem. Kanały Telegram i Discord związane z tureckim rynkiem kryptowalut stały się źródłem rzetelnych informacji i ostrzeżeń o oszustwach.
Banki traciły zaufanie, co stworzyło przestrzeń dla start-upów oferujących karty debetowe powiązane z kontami kryptowalutowymi. Dzięki nim można było płacić za zakupy w sklepach, nie konwertując środków na liry tureckie.
Na początku 2025 roku temat kryptowalut zaczął pojawiać się w debacie publicznej, a niektórzy politycy postulowali ich oficjalną regulację. To sygnał, że decentralizacja finansowa zyskała nowy wymiar także w krajach rozwiniętych.
